VAN HUIDEN – MOZES, EDUARD EN MARGARETHA

Eduard van Huiden werd op 8 oktober 1880 in Oude Pekela geboren

Bron: Judith Cohen /Freddy van Huiden

Zijn ouders waren Emanuel van Huiden (Oude Pekela, 29.5.1829 Oude Pekela, 22.8.1894) en Esther van Huiden – Adelaar (Leeuwarden,
5.10.1837 – Zwolle, 4.4.1926). Volgens de overlevering waren achter het huis nog vaten te zien voor het looien van huiden, maar ondanks zijn
daarbijpassende naam, was Emanuel een marskramer. Emanuel en Esther kregen acht kinderen.

  1.  Rika (Oude Pekela, 13.3.1863 – Nijmegen, 22.11.1939). Rika was een heel zelfstandige vrouw die samen  met haar zuster Marianne
    (Jo) naar Zwolle verhuisde om daar een breierij in de Sassenstraat te beginnen.  Een van haar gezegdes was: “Ik hoef niet te trouwen,
    ik kan wel voor mezelf zorgen.”
  2.  Elimelech (Oude Pekela, 1864 – Oude Pekela, 1876)
  3.  Izak Mozes (Oude Pekela, 3.9.1866 – Groningen, 2.6.1901). Hij huwde Sientje Weinberg (Groningen, 29.7.1870)
  4.  Salomon (Oude Pekela, circa 1871 – Oude Pekela, 21.9.1878).

5.   Francisca  (Oude Pekela, 1.2.1872 – Zwolle, 26.12.1925). Ze trouwde met Maurits Adelaar (Groningen, 6.9.1876) met wie ze een speelgoedwinkel
opende.

6.  Klara (Oude Pekela, 26.6.1875 – Zwolle, 8.4.1943). Ze trouwde op 27.12.1907 met de handelsreiziger Eduard Adelaar (8.3.1873 – Zwolle, 8.4.1943).
Ze woonden in de Genestetstraat 44 en kregen een zoon,  Siegfried Emil Adelaar.

  1.  Marianne (Jo) (Oude Pekela, 13.5.1877 – Auschwitz, 27.12.1942). Jo verhuisde  samen met haar  zuster Rika naar Zwolle om daar een breierij
    op te zetten. Ze is evenals deze zuster nooit  getrouwd.

Eduard (Oude Pekela, 8.10.1880 – Utrecht, 27.9.1949). Toen Eduard volwassen was, kwam hij in de zaak bij zijn zusters Rika en Jo in Zwolle en op een
later tijdstip werd deze zaak zowel letterlijk alsook figuurlijk uitgebreid met een tricotagefabriek op de Thorbeckegracht en een winkel in de Diezerstraat
100a. Hij trouwde op 7.8.1912 in Wageningen  met Margaretha (Gretha) Mozes.

Gretha (Wageningen, 1.4.1891 – Zwolle 17.1.1978) was de dochter van een slager  die naar familie in Zwolle gestuurd was om uit de buurt te blijven van
een niet-Joodse jongen waar ze verliefd op geworden was. Eduard en Gretha woonden boven de winkel in de Diezerstraat.

Gretha van Huiden-Mozes in 1950 Bron: Freddy van Huiden

Bovenste rij, van links naar rechts: Jo (= Marianne), Klara en Rika. Eduard, daughter Elly en vrouw Gretha Bron: Freddy van Huiden

Ze kregen twee dochters: Elly (Zwolle, 13.6.1914 – Auschwitz, 7.3.1944) Frederika (Freddy) (Zwolle, 21.11.1918- Enschede, 20.12.2010 )

De zusjes van Huiden, Elly en Freddy, 1919 Bron: Freddy van Huiden

Bron: Freddy van Huiden

Eduard is jarenlang een leider (parnas) in de Zwolse Joodse gemeente geweest. Het echtpaar van Huiden was onder meer bevriend met de families Kan,Troostwijk en Danneboom. Na Eduards overlijden in 1949, verhuisde Gretha naar de Eekwal 5, waar zij een aantal jaren samengewoond heeft  met Arthur Troostwijk, die evenals zij, zijn partner verloren had. In 1941 trouwde Elly met Nathan (Nico) Smit, een handelsreiziger in fournituren uit Rotterdam. Zij ontmoetten elkaar toen Nico tijdelijk in Zwolle gestationeerd was. Op de vraag of hij wel Joods was met de naam “Smit”, antwoordde hij altijd positief en legde uit dat het  “Smit met de t van van Nelle was”.

Huwelijk van Elly en Nico Smit-van Huiden Bron: Freddy van Huiden

Bron: Freddy van Huiden

De tweede schoonzoon van Eduard en Gretha van Huiden heette ook Nico, daar Freddy op 24 maart 1942 met Nico Cohen in het huwelijk trad in de sjoel in Zwolle. Dit moet een van de laatste huwelijken geweest zijn die daar gedurende de oorlog voltrokken zijn.

Nico Cohen (Delden, 14.2.1916) was een slagerszoon. Het was de bedoeling dat hij zijn schoonvader in  zijn wolzaken zou opvolgen, maar dat is er niet van gekomen. De hele familie van Huiden heeft onder kunnen duiken dankzij relaties van Nico Cohen die hij tijdens de korte mobilisatietijd op de Grebbeberg had leren kennen. Deze mensen uit West Friesland hebben in de buurt van Hoorn onderduikplaatsen gevonden voor Nico en  Elly Smit, Nico en Freddy Cohen en Eduard en Gretha van Huiden. Het is tragisch dat Elly en Nico Smit verraden en opgepakt werden. Ze zijn allebei op 7 maart 1944 in Auschwitz om het leven gekomen.

De Yad Vashem bladzij aangaande Elly van Huiden, uitgeschreven door haar nichtje Judith Cohen Bron: Judith Cohen

Freddy en Nico Cohen kregen drie kinderen:
Judith werd in 1943 gedurende de onderduik in Hoorn geboren.
Eddy werd in 1947 in Zwolle geboren evenals Elles die in 1952 het levenslicht zag.
Freddy en Nico woonden aan de Wipstrikkerallee 130.
Twee jaar na de geboorte van Elles, in 1954, scheidden Freddy en Nico en verliet Nico Cohen Zwolle.

Het gezin Cohen-van Huiden rond 1953 in Zwolle Bron: Freddy van Huiden

Freddy is later hertrouwd met Jo Scheper die een baan aan het Zwolse gemeentehuis had. Ze is altijd iemand met vastomlijnde ideeen geweest en had een vooruitziende blik op het leven. Behalve socialiste, was ze ook een feministe en in de jaren zestig en zeventig was ze lid van de feministische beweging de “Dolle Mina’s”

Het gezin Cohen-van Huiden rond 1953 in Zwolle Bron: Freddy van Huiden

Freddy woonde in Enschede, dichtbij haar dochter Judith. Op 91-jarige leeftijd stond zij erop om op verkiezingsdag naar het stemlokaal meegenomen te worden om haar stem uit te kunnen brengen. Ze is een grote steun geweest bij het opzetten van deze website.

Freddy Scheper-van Huiden op haar 92ste verjaardag. Bron: Judith Cohen

Na besloten te hebben dat ze niet langer wilde leven, is Freddy op 20 december 2010 gestorven.

Bron: Judith Cohen